A jak królem, a jak katem będziesz (1968) - najbardziej charakterystyczna powieść T. Nowaka, obraz wsi - chłopskiego raju: harmonia między człowiekiem a naturą, powtarzający się motyw jabłkowego sadu, nieokreśloność miejsca i czasu, nieistnienie grzechu (np. kradzież nie obciąża moralnie). Ład tego świata tworzy zbiorowa wyobraźnia: odwieczne magiczne gesty (np. ubieranie Piotra - bohatera-narratora - na wojnę), nadawanie rzeczom symboli, znaczeń (zwł. jabłko - symbol życia, płodności, władzy, bogactwa, śmierci itd.). Jest to świat magiczny, w którym spełniają się przepowiednie i przeczucia (słowa Heli o królu i kacie, osikowa twarz). Nowak poetyzuje rzeczywistość, łączy ją z baśnią (np. żyd. kapela idąca po niebie). Prawdziwe zło istnieje na zewnątrz. Piotr zetknie się z nim, gdy wyruszy na wojnę (wprowadzenie konkretnego miejsca i czasu). Najważniejszy problem, wcześniej zapowiedziany w tytule i słowach Heli o królu i kacie (różnoważność określeń), pojawi się w momencie wkroczenia wojny do wsi - zła do raju (groźba jego utraty). W imię ocalenia raju Piotr-partyzant musi zostać katem - zabija (wykonuje wyroki na zdrajcach), łamiąc najważniejszy nakaz: "Nie zabijaj". Nie umie się z tym pogodzić, czuje się zbrukany, niegodny raju. Dlatego powtarza, że jest tylko narzędziem sprawiedliwości, że zabił ON (zbiorowość, niewinne ofiary wojny). Powieść wpisuje się w nurt - charakterystycznej dla lit. o II wojnie światowej - refleksji nad moralnymi skutkami zabijania (także w dobrej sprawie). W zakończeniu powieści Piotr zostaje rozgrzeszony przez danie życia (rodzi się dziecko), a dziadek Jakub oczyszcza go magicznym gestem. Autor eksponuje problem moralny, nie tworzy faktograficznego zapisu wojny. Opowiada historię Piotra poetyckim językiem, obfitującym w metafory, plastyczne porównania, odwołującym się do prawdziwych wierzeń i obrzędów lud.

"Błękitne hełmy na tamie" - to powieść nie tylko o wielu wartościach aktualnych, doraźnych, ale i trwałych, uniwersalnych; to dzieło pisarza wyciągającego konsekwencje ze swej twórczej i ludzkiej odpowiedzialności wobec czasu - którego jest nie tylko świadkiem, ale i współtwórcą - a także ze swego chrześcijańskiego światopoglądu.

Powieść o lekarzu rosyjskim Diegtianiewie, z którym w obozie oświęcimskim połączyła autora głęboka przyjaźń.

Rok 1944. Daniel i jego matka, Annabel, pozostają w domu w spokojnej angielskiej wiosce. Tymczasem ojciec chłopca walczy na froncie wojny, która choć tak odległa, wydaje się otaczać bohaterów ze wszystkich stron.Kiedy matka i syn poznają Hansa, niemieckiego jeńca pracującego w pobliskim gospodarstwie, w ich życiu wreszcie coś zaczyna się dziać, choć dla każdego z nich spotkanie oznaczać będzie coś zupełnie innego. Annabel pozwoli otrząsnąć się z mroku depresji, w której tkwiła, odkąd urodził się Daniel. Dla chłopca, który radzi sobie z samotnością, uciekając w świat bajek i fantazji, Hans jawi się jako tajemniczy książę w przebraniu. Jednak Danielowi często trudno odróżnić rzeczywistość od fantazji, a Hans ma plan, by wykorzystać chłopca i jego matkę dla własnych celów.

Historia, która na długo pozostaje w pamięci Jest upalne lato 1939 r. Młody warszawiak Piotr Ochocki przyjeżdża do Bedryczan, małej wioski na Kresach, żeby poznać rodzinne strony swojej matki. Ale nie będą to zwykłe beztroskie wakacje. Znad obu granic nadciąga widmo wojny ¬É nawet w malutkich Bedryczanach, gdzie wszyscy się znają, narasta wrogość miedzy sąsiadami: Polakami i Ukraińcami. Piotr wie, że zapuszczanie się na ukraińską stronę wsi naraża go na wielkie niebezpieczeństwo. A jednak to wszystko przestaje mieć znaczenie w dniu, kiedy po raz pierwszy spotyka piękną Ukrainkę Swietę. Już wie, że teraz nic nie będzie takie samo, wszelkie zakazy przestają się liczyć… Ale co się wydarzy, kiedy rozdzieli ich wojna? Czy czas tęsknoty się skończy?